Robert Walter Weir là một trong những giáo viên huấn luyện nổi tiếng của trường quân sự West Point vào những năm giữa thế kỉ 19, ông ấy dạy vẽ & hội họa. Các lớp học nghệ thuật của Weir là bắt buộc tại West Point. Nghệ thuật có thể mở rộng tầm nhìn của bạn, nhưng đó không phải là lý do chính.
Các học viên trường West Point thế kỉ 19 cần phải giỏi vẽ để có thể vẽ những tấm bản đồ chất lượng. Bản đồ chất lượng cao của Hoa Kỳ – chẳng hạn như khu vực Mexico – rất khan hiếm nếu chúng tồn tại. Các sĩ quan quân đội được kỳ vọng sẽ vẽ bản đồ nhanh chóng và ghi lại địa hình của chiến trường. Nó là yếu tố vô cùng quan trọng trong chiến tranh. Nhiều tướng lĩnh quân sự nổi tiếng thời đó đều có khả năng vẽ bản đồ rất giỏi.
Hiện nay, West Point không còn mở các lớp học vẽ hoặc hội họa nữa. Khóa học bản đồ duy nhất của nó nhấn mạnh vào phần mềm và công nghệ lập bản đồ.
Vẽ (bản đồ) là một kỹ năng quân sự gần như đã hết hạn. Nó đã rất quan trọng trong một thời đại, giảm dần trong thời gian tiếp theo, và bị lãng quên đến mức hiện tại người ta còn không giải thích được vì sao nó đã được giảng dạy.
Rất nhiều thứ trong cuộc sống đã xảy ra theo cách đó. Mọi lĩnh vực đều có hai loại kỹ năng:
- Những kỹ năng đang hết hạn, rất quan trọng tại một thời điểm nhất định nhưng có xu hướng giảm dần khi công nghệ cải tiến và một lĩnh vực phát triển.
- Những kỹ năng lâu dài, vốn rất cần thiết cách đây 100 năm như ngày nay, và sẽ vẫn là 100 năm nữa.
Cả hai đều quan trọng. Nhưng lại được chúng ta được đối xử khác nhau.
Kỹ năng đang hết hạn có xu hướng được chú ý nhiều hơn. Chúng có nhiều khả năng trở thành những điều mới mẻ, thú vị và là động lực chính cho hiệu suất ngắn hạn của ngành. Đó là những gì người sử dụng lao động đánh giá cao và nhân viên phô trương, nêu bật trong bản giới thiệu về mình.
Kỹ năng lâu dài là thì khác. Chúng đã tồn tại trong một thời gian dài, điều này khiến chúng trông cũ kỹ và khá đơn giản. Chúng có thể khó xác định và định lượng, điều này tạo ra suy nghĩ nó là những phẩm chất về tinh thần hơn là những kỹ năng của bản thân.
Nhưng các kỹ năng lâu dài cộng lại theo thời gian, điều này mang lại cho chúng tầm quan trọng thầm lặng. Và khi bạn có thể dành cả đời để hoàn thiện một kỹ năng mà tầm quan trọng của nó không bao giờ suy giảm, thì phần thưởng có thể rất lớn.
Một số kỹ năng lâu dài áp dụng cho nhiều lĩnh vực:
- Đừng trở lên láu cá, khôn lỏi. Việc là một người láu cá có thể bù đắp cho con người một hoặc nhiều khiếm khuyết. Nhưng rõ ràng, việc láu cá hay khôn lỏi sẽ không bao giờ có tác dụng lâu dài cho sự nghiệp. Họ không dạy điều này trong trường học, nhưng đó là một trong kỹ năng nghề nghiệp quan trọng nhất.
- Sự sẵn sàng điều chỉnh các quan điểm mà bạn nghĩ là luôn luôn đúng. Rất nhiều điều chúng ta tin tưởng về lĩnh vực của mình hoặc là đúng nhưng chỉ tạm thời, hoặc là sai nhưng có vẻ rất thuyết phục. Cuốn sách Nửa đời sự thật của Sam Arbesman làm rõ điều này một cách khó chịu. Ông viết: “Kiến thức y học về xơ gan hoặc viêm gan mất khoảng 45 năm để một nửa trong số đó bị bác bỏ hoặc trở nên lỗi thời”.
- Hòa đồng với những người bạn không đồng quan điểm. Những người thông minh ngang nhau có thể đưa ra những kết luận khác nhau. Và như Larry Summers đã từng lưu ý, “Hãy nhìn xung quan, sẽ luôn có những kẻ ngốc.” Một số người chúng ta có thể tránh được. Nhưng nhiều người không thể. Bạn phải đối diện với họ bằng giao tiếp. Những người coi mọi bất đồng như một trận chiến phải thắng trước khi đi tiếp cuối cùng lại bị mắc kẹt lại mà thôi.
- Đưa ra góc nhìn. Mọi người đều bận. Hãy đưa ra quan điểm của bạn và không quá quan tâm tới quan điểm của những người khác.
- Tôn trọng sự may mắn cũng như bạn tôn trọng rủi ro. Thừa nhận rủi ro là khi điều gì đó xảy ra ngoài tầm kiểm soát của bạn ảnh hưởng đến kết quả và bạn nhận ra nó có thể xảy ra một lần nữa. Thừa nhận may mắn là khi điều gì đó xảy ra ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, ảnh hưởng đến kết quả và bạn nhận ra nó có thể sẽ không xảy ra nữa.
- Đứng ngoài cũng quan trọng như việc lao vào giúp đỡ. Điều này có nghĩa rằng, trong nhiều hoàn cảnh, việc đứng ngoài quan sát cũng đem lại nhiều giá trị như khi cố gắng giúp đỡ một ai đó.
- Chấp nhận những nghịch cảnh khi thực tế yêu cầu phải vậy. Nó như là khả năng chúng ta có thể thoải mái nếu rơi vào những hoàn cảnh khốn khó. Frances Perkins, Bộ trưởng Lao động của Franklin Roosevelt, cho biết điều đáng chú ý nhất về chứng tê liệt của tổng thống là nó dường như ít làm phiền ông đến mức nào. Anh ấy nói với cô ấy: “Nếu bạn không thể sử dụng chân và họ mang sữa cho bạn khi bạn muốn có nước cam, bạn sẽ học cách nói” không sao cả “và uống nó.” Một kỹ năng hữu ích và lâu dài trong một thế giới không ngừng phá vỡ và phát triển. Thực sự, đây là một kỹ năng vô cùng khó.
- Khả năng phân biệt “tạm thời không được ưa chuộng” với “sai”. Khả năng chịu đựng là yếu tố then chốt vì mọi ngành đều có tính chu kỳ và vượt qua những ngày đen tối của nó là cách duy nhất để đảm bảo bạn là một phần của những ngành tốt. Tuy nhiên, biết rời bỏ khi bạn nhận ra rằng bất cứ điều gì thúc đẩy thành công trong quá khứ không còn hoạt động nữa cũng là chìa khóa. Warren Buffett cho biết thời gian nắm giữ cổ phiếu yêu thích của ông là mãi mãi, tuy nhiên sau đó ông bán phá giá số cổ phiếu hàng không trị giá 7 tỷ USD dựa trên dữ liệu trong vài tuần. Điều đó có thể giống như một sự mâu thuẫn, nhưng đó có thể là một ví dụ về việc luôn kiên nhẫn nhưng không bao giờ cứng đầu.
Những kỹ năng đó sẽ bao giờ cũ, không bao giờ hết hạn.
Bài viết gốc của Morgan Housel, tác giả cuốn “Tâm Lý Học Về Tiền”: https://www.collaborativefund.com/blog/expiring-vs-permanent-skills/